Pagina 53 - De Schrans - Een historische beschrijving

Basis HTML versie

55
Uit: Historie C.V.V. Blauw-Wit ‘34
De voetbalafdeling van de Christelijke
Gymnastiekvereniging “Vlugheid en Kracht”
was ter ziele gegaan. Aangezien er toch in
deze kringen belangstelling voor voetbal
bleef bestaan, kwam het tot een nieuw initiatief.
Bij een flink stel jongeren in Huizum viel het
volgende schrijven in de bus:
Waarde vriend, Ik heb het genoegen u hierbij
uit te nodigen tot bijwoning van een vergade-
ring om te komen tot het oprichten van een
christelijke voetbalvereniging. De vergadering
zal worden gehouden op 28 april 1934 in lunch-
room “De Schrans” en zal aanvangen om acht
uur. Wij rekenen erop, dat u aanwezig zult zijn.
Gelukkig zijn niet alle mooie oude panden in
de Schrans verdwenen. Tussen moderne win-
kelpuien zijn ze duidelijk herkenbaar en wie er
oog voor heeft, kan boven de meeste winkel-
puien nog meer oude details ontdekken.
Hieronder nog enkele niet beschreven panden.
De Schrans 22-24
Sikko Martinus Argelo (1864 – 1941) liet dit
prachtige Art Nouveau pand in 1902 -1903 bou-
wen. De aanbesteding voor ‘een rijwielfabriek
met winkel en bovenwoningen’ was op 5
november 1902. De architect was Nicolaas
Adema. Aan de twee wielen rechts en links
bovenop de fraaie gevel is nog steeds te zien
dat Argelo in fietsen deed. Op de bouwtekening
uit 1902 blijkt dat bovenop de nok ook nog een
wiel heeft gestaan. Peter Kartskarel en Leo van
der Laan omschreven het pand als volgt:
• Bouwstijl: vernieuwingsstijl
• Motivering: architectuurhistorisch belang;
bouwstijl; detaillering; gaafheid, met uit-
zondering van 1 e bouwlaag; uitzonderlijk-
heid.
Argelo verkocht het eigen rijwielmerk SMA,
afgeleid van de beginletters van zijn naam. In
1928 vertrok hij uit de Schrans en vestigde zich
in Hilversum. Dat hij toen nog eigenaar was van
het pand in de Schrans, is te lezen in een bouw-
vergunning op zijn naam, waarin hij toestem-
ming verkreeg voor de verbouw van de rijwiel-
zaak tot een lunchroom. Huurder hiervan werd
Ulbe de Vlas. In de lunchroom werd ook regel-
matig vergaderd. Er zijn zelfs verenigingen
opgericht. Op 6 april 1932 was dat Damclub
Huizum, die daar ook hun dampartijen speelden
en twee jaar later ontstond er de voetbalclub
Blauw-Wit ’34.
Dat er ook minder ‘sportieve’ vergaderingen
plaatsvonden, bleek tijdens de oorlog toen de
Leeuwarder NSB in de lunchroom haar eerste
vergaderingen hield. Na de oorlog werd het
pand beneden opgedeeld in twee zaken. In de
ene helft zat bakker Vonk en in de andere helft
een winkel met tricotages. Nadat deze zaken
vertrokken waren, kwam Luxen Sport erin en
werden pand en winkelpui gemoderniseerd. In
2004 was Sikko Argelo, de kleinzoon van de rij-
wielhandelaar, in Leeuwarden om het pand nog
eens te bekijken en hij beschreef de huidige
situatie als volgt: ‘de begane grond was aan het
Jugendstil oog onttrokken door een lelijke
pui-brede videotheek, maar daarboven was
alles nog zoals het hoort’.
6. Beeldbepalende gebouwen &
wetenswaardigheden
1932 - Lunchroom “De Schrans”