Basis HTML versie
41
Uit: ‘WILDE BEESTEN IN DE CORN-
FLAKES – over een boodschappenloopje van
de Baljéestraat naar de Schrans in de jaren
vijftig’ door Pieter van den Berg, 2003.
Met het leren luisteren en het langer worden
van de benen, mocht het tuigje af en wandelden
mijn moeder en ik naar winkels op de Schrans.
Hoe vaak we er ook langskwamen, de spoorweg-
overgang bleef boeien. Als er een trein in aantocht
was sloot de man in het seinwachterhuisje de
Schrans af met imposante spoorbomen. Als deze
recht omhoog stonden leken ze strak en slank
als vlaggenmasten, tijdens het dalen vouwden
ze langzaam uit en zag ik de streep veranderen
in een parallellogram dat zich uiteindelijk transfor-
meerde naar een rechthoek als de bomen hori-
zontaal op hun plaats vielen. Bijna had ik nooit
van het bestaan van deze slagbomen geweten
want in 1916 maakte de directeur van gemeente-
werken, W.C.A. Hofkamp, een ontwerp voor een
verkeerstunnel onder het spoor en een loopbrug
er overheen voor voetgangers. Het bleef bij een
ontwerp.
Toen ik zonder begeleiding naar de lagere
school in de Emmanuel Murandstraat mocht
lopen, kon ik de verleiding niet weerstaan zo nu
en dan een spijker op de rails te leggen om na
het passeren van de trein een mes te hebben.
Gewend aan de geordendheid van het
Stationskwartier viel me na het oversteken van
de overweg op dat de Schrans aan de
rechterkant begon met een wonderlijk huizenblok
op nr. 2 dat als een eiland stond afgezonderd
van de omgeving. Het bestond uit heren-
huisachtige panden met twee bouwlagen onder
afgeknotte schilddaken en had witgepleisterde
muren. Ze waren gebouwd in de tweede helft
van de 19
e
eeuw en hadden hun beste tijd
achter de rug. Het decorum was ondermijnd
door afgebladderde verf en reclameborden aan
de muren met aanprijzingen voor sigaretten van
Hunter, Clysma en Turmac, autobanden van
Goodyear en Kelly, en thee van Van Nelle.
In een klein aanbouwsel kon bij de
Verenigde Brandstoffen Bedrijven, en later bij
Kolenhandel S. Antoine & Zonen, kolen worden
besteld [‘Vlugge betrouwbare bediening voor
betere brandstoffen’]. De drie mannen op het
kantoor waren op dat moment nog heerlijk
onwetend van hun ondergang als kolenverkopers
door de ontdekking van aardgasvelden in
Groningen in 1963. Zadelmakerij Meijer had er
ook een onderkomen - er stond een groot leren
paard in de winkel, vlak achter de deur.
Daarnaast verkocht hij klein spul als portemon-
nees en repareerde de voetballen van
De vrouw van Kaastra was
IJbeltje Kaastra-Bakker
Voor haar huwelijk was zij hoofd van een
bewaarschool. Na haar trouwen ging ze
Friese toneelstukken schrijven over geheelont-
houding, staatspensionering en misstanden bij
vrouwen. Een aantal van die toneelstukken is
opgevoerd in Huizum. In 1978 schreef Jant
Visser-Bakker het boek 'Ut Winkeltsje'. In dit
boek komen personages voor die opmerkelijk
veel lijken op het gezin Kaastra. Het gaat over
een voormalig hoofd van een bewaarschool,
die trouwde met een kruidenier in de Schrans.
Om de winkel binnen te komen moest je
eerst een stoep op. Echter: De schrijfster
sluit iedere overeenkomst uit me de zin 'De
persoanen in dit boek hewwe niet echt bestaan'.
Brand in de Schrans
Op 6 september 1919 brandde de groente-
drogerij van Rimmert Bontekoe volledig uit.
Het bedrijf was gevestigd aan de oostzijde in
een boerderij en stond tegenover de
Gereformeerde Kerk. Omdat de Huizumer
brandweer nog geen motorspuit had, moest er
met handkracht worden gepompt. Aan iedere
spuit stonden constant acht man te pompen.
Ondanks het zware werk waren er altijd vol-
doende mannen beschikbaar, omdat ze er voor
werden betaald.