Pagina 14 - De Schrans - Een historische beschrijving

Basis HTML versie

16
idee vanuit de Verenigde Staten. De Coöp volgde
dit idee. Winkels werden gemoderniseerd,
samengevoegd of zelfs gesloopt om plaats te
maken voor nog grotere zaken zoals de super-
markt van Simon de Wit, later weer Albert Heijn.
In een aantal bedrijfstakken kwamen meer
concurrenten dicht bij elkaar te zitten. Snackbars
deden hun intrede en er kwam een Chinees
restaurant. Je hoefde niet beslist meer naar de
stad, want dichtbij in de Schrans was alles te
krijgen. Helaas verdwenen met al deze positieve
veranderingen vele oude, historische winkelpuien
voor minder fraaie nieuwerwetse opvattingen.
Alleen aan de bovenwoningen zijn de oude pan-
den nu nog te herkennen. In 1982 werden met
Europees geld parkeerhavens, een bijzonder
breed fietspad en een smal trottoir aangelegd.
De aanblik van de Schrans werd zakelijk.
Winkelpanden veranderden in kantoorpanden
toen de uitzendbureaus de Schrans ontdekten.
Grote ketenzaken volgden. De Schrans werd
een mix van kleine zelfstandigen en landelijk
opererende bedrijven. Gelukkig is de Schrans
gebleven wat ze altijd was, een winkelstraat met
een grote verscheidenheid, waar bijna geen nee
te koop is.
De herinrichting in 2005 heeft oude en
mooie elementen in hedendaagse stijl terugge-
bracht. De trottoirs zijn breed en er staan weer
bomen. De statigheid van weleer lijkt terug.
Winkeliers, Huzumers en alle andere kooplusti-
gen kunnen nu grûtsk zijn op de Schrans.
De naam ’de Schrans’
Er is in het verleden al heel wat onderzoek
gedaan naar het ontstaan van de naam 'de
Schrans'. De documentatie van het Historisch
Centrum Leeuwarden (HCL) over Leeuwarder
straatnamen vermeldt dat op het exercitieterrein
buiten de Wirdumerpoort waarschijnlijk een
schans of verschansing stond.
S.J. v.d. Molen kwam in een artikel uit 1950
met de verklaring dat het woord 'schrans' al in
de middeleeuwen werd gebruikt en de betekenis
had van 'stapel, takkebos'. Hij vermoedde dat
het woord zelfs te maken had met het Franse
woord 'ecran', dat 'vuurscherm, scherm,
gevlochten mat' betekent .
In de Franse taal wordt ook ‘escran’ voor
scherm gebruikt. In het Liwwadders uitgesproken
klinkt dat als ‘skran’ en lijkt dan veel op
‘Skrans’. Waarschijnlijk werden de woorden
‘Skrans’ en ‘Schrans’ beiden gebruikt voor het-
zelfde doel.
Eén bron spreekt zelfs van de betekenis
1960 - Vanaf de verlengde Schrans
1984 - Parkeerhavens en brede fietspaden
1999 - Overzicht midden van de Schrans