Pagina 24 - De Schrans - Een historische beschrijving

Basis HTML versie

26
± 1879 - Litho, Amerikaanse Skating - Rink
1878 - Advertentie LC 7 maart opening Skating-Rink
± 1900 - Herberg ‘Het wapen van Leeuwarderadeel’
De Amerikaansche Skating-Rink in de
Schrans
In de Schrans verscheen eind 1877 een
zeer opmerkelijk gebouw op de huidige plaats
van Scapino. Het houten gebouw had een
voorzijde van 20 meter en een diepte van 45
meter. In het gebouw kwam een overdekte
rolschaatsbaan naar Amerikaans model met de
naam 'Amerikaansche Skating-Rink'. Initiatief-
nemers waren de architect J.P.J de Rooy en de
koffiehuishouder J.J. Wesselman. Op 7 maart
1878 adverteerden deze jonge ondernemers
van 27 en 29 jaar in de Leeuwarder Courant.
Het gebouw werd ook gebruikt voor
toneelvoorzieningen van het Noorder Toneel-
gezelschap. Helaas zijn er van dit prachtige
gebouw geen foto’s bewaard gebleven.
Het Fries Museum heeft een litho van het
gebouw, gemaakt door E.H. Janusch, in haar
bezit. Daarop is te zien dat bovenop het
gebouw het wapen van Leeuwarden was aange-
bracht, terwijl het gebouw in Huizum, Gemeente
Leeuwarderadeel, stond. Door onbekende
oorzaak werd het gebouw in de nacht van 15 en
16 maart 1880 door brand geheel verwoest.
De Leeuwarder Courant van 16 maart 1880
berichtte daarover als volgt:
‘Nadat gisteren avond de voorstelling door
het Noorder tooneelgezelschap in het gebouw
van de Skating-Rink, in de Schrans onder
Huizum, afgeloopen en dat gebouw reeds ge-
sloten was, werd daarin BRAND ontdekt. Het
was omstreeks middernacht. Het grootendeels
van hout opgetrokken en van asphalt-papieren-
dak voorzien gebouw stond binnen zeer korten
tijd in lichtlaaije vlam. Zoodra mogelijk waren de
spuit van Huizum, een vijftal spuiten van
Leeuwarden, zoomede de militaire spuit van
daar op de plaats aanwezig, doch aan blusschen
viel niet te denken. De voorname zorg werd dan
ook besteed om de belendende panden te
bewaren, waarin men mogt slagen. Schade van
belang ondervonden deze dan ook niet. Het
bedoelde gebouw zelf is nagenoeg tot den
grond afgebrand. Het aanwezige meubilair, de
decoratiën, costumes enz. werden mede bijna
geheel eene prooi der vlammen. Behalve den
burgemeester van Leeuwarderadeel, waren de
commissaris des konings in de provincie en de
burgemeester van Leeuwarden spoedig aan-
wezig. De politie van beide gemeenten zorgde
op uitstekende wijze voor de handhaving van de
orde.
De oorzaak van den brand is onbekend.
Het gebouw en het meubilair waren geas-
sureerd. De ramp treft vooral ook vele leden van