Pagina 25 - De Schrans - Een historische beschrijving

Basis HTML versie

27
Ingezonden mededeling in de Leeuwarder
Courant van 16 maart 1880
Als het kalf verdronken is, dempt
men den put.
Na de uitbreiding, die de Schrans in de
laatste jaren heeft ondergaan, werd reeds
dikwijls de wenschelijkheid van een eigen
brandweer en brandspuit aldaar besproken.
Zondag avond j.l. bij den brand in de
Skating-Rink werd meer dan ooit de groote
behoefte daaraan gevoeld. Met den besten
wil van de wereld kon de brandspuit van
Huizum niet vroeger op het terrein aanwezig
zijn dan dit het geval was. Toen waren reeds
twee of drie spuiten van Leeuwarden in
werking. Ware er een spuit in de Schrans
geweest, zeker had deze reeds lang water
gegeven, vóór er hulp van andere zijde
kwam opdagen. Hoe zeer wij ook de hulp
door de Leeuwarder brandweer verleend,
appreciëeren, en werkelijk de kalmte bewon-
derden, waarmede zij en ook de Huizumer
brandweer werkte, toch meen ik te moeten
aandringen op het plaatsen van een brand-
spuit in de Schrans. ’t Is nu tijd, laat men
niet een tweeden brand afwachten, maar
den put dempen vóór het te laat is. Zal men
deze spoedeischende gewichtige zaak aan
ons gemeentebestuur overlaten, of moet het
particulier initiatief de handen aan den ploeg
slaan, om datgene te verkrijgen wat de
noodzakelijkheid gebiedend eischt?
het tooneelgezelschap, wier costumes zijn ver-
brand, doch waarvoor geene assurantiën waren
gesloten. Een korporaal, geëmploijeerd bij de
militaire brandspuit, heeft eenige niet onbelangrijke
brandwonden aan beide handen en in het
aangezigt bekomen. Hij is in de garnizoens-
infirmerie opgenomen. De toestand is nogtans
niet gevaarlijk of ernstig.’
De herberg 'het wapen van
Leeuwarderadeel' in de Schrans
Deze herberg stond op de huidige kruising
van de Schrans en de Raadhuisstraat.
Omstreeks 1900 was Hugo Wijbenga de
kastelein, ook bekend als een uitstekende
pikeur. Boeren die naar de stad gingen konden
bij de herberg hun paarden en rijtuigen stallen.
Wijbenga verhuurde die zelf ook.
In het boek 'Socialisme in Friesland, 1800 -
1900' komt kastelein Wijbenga voor in een
advertentie. Hij werd daarin genoemd als eige-
naar van een stuk land, gelegen aan de
Schrans, waar in 1892 een 1 meiviering werd
gehouden.
Deze viering was georganiseerd door de
Sociaal Democratische Bond en de spreker die
dag was Domela Nieuwenhuis. De SDB had
grote moeite om voor deze bijeenkomst een ter-
rein in Leeuwarden te huren. De socialisten in
die dagen wilden een andere, rechtvaardiger
maatschappij. Door de gegoede burgerij werd
dit als een grote bedreiging gezien. Uiteindelijk
slaagde de SDB in de Schrans bij de heer
Wijbenga. Als katholiek was hij zeker geen
medestander van de socialisten en vroeg dan
ook de hoge huurprijs van tweehonderd gulden.
De herberg moest in 1911 verdwijnen voor
de uitbreiding van Huizum. De Leeuwarder
Courant schreef op 8 mei van dat jaar het volgende:
'Het kaartje van 1911 geeft een voorstelling
van het plan tot aanleg van straten door de
bouwterreinen in de Schrans, eigen aan de
Gemeente Leeuwarderadeel, welk plan tot
uitvoering kan komen, zoodra Gedeputeerde
Staten hunne goedkeuring op het Raadsbesluit
van Woensdag 26 april j.l., waarbij het is vast-
gesteld, hebben verleend. Zooals uit de teekening
blijkt, liggen de terreinen, waarvoor de
gemeente spoedig afnemers hoopt te vinden,
ten zuiden van de buurt langs den Hollanderdijk
en ten westen van de huizen aan den straatweg,
welke laatste met de voetpaden voor eenigen
tijd gemeentelijk eigendom is geworden en,
indien de overdracht tijdig door een wet wordt
bekrachtigd, tegelijk met den aanleg der