Pagina 8 - De Schrans - Een historische beschrijving

Basis HTML versie

10
Middelzeedijk om strategische redenen is
omgelegd. De aanleg van zeedijken zorgde er
voor dat de Middelzee langzaam dichtslibde. In
de 13 e eeuw verloor de dijk steeds meer haar
functie en werd het een pad tussen het oude en
het nieuwe land.
Dit pad werd in latere eeuwen, vanuit
Leeuwarden, de toegangsweg naar Overijssel.
En via de huidige Huizumerlaan, de Tynjedyk en
Tietjerk de weg naar Groningen. Tot 1650 was
dit pad bij hoge waterstanden nauwelijks
begaanbaar.
De eerste bewoners van de Schrans
Rond 1600 was de Hervormde Gemeente
van Huizum eigenaar van een pad, dat liep
vanaf de kerkdeur van Huizum, over de terp en
via het Huizumerpad, de latere Huizumerlaan,
over de Breededyk tot aan de Wynhornstersyl.
De kerk bezat ook landerijen aan weerskanten
van die dyk.
In 1649 werd door de kerkvoogden besloten
het gehele pad te bestraten. Om de aanleg en
het onderhoud te financieren werd een daalder
per ton bier geheven. De voortvarende kerk-
voogden besloten in datzelfde jaar om de in
slechte staat verkerende Huizumer kerktoren te
renoveren. Het benodigde geld hiervoor wilden
ze verkrijgen uit de verkoop van een stuk kerke-
land, dat liep vanaf Kamsma’s schoenwinkel (nr.
29) tot zo'n vijtig meter voor de huidige spoor-
wegovergang. Een gedeelte van dat geld werd
waarschijnlijk tevens gebruikt voor het aanleg-
gen van het zogenaamde kerkpad.
"de Kerkvoogden van Huizum werd in 1650
door het Hof van Friesland toegestaan, om 25
huizen te bouwen op eene kamp lands, gelegen
aan den Breededijk, der kerk in eigendom
behoorende, en welke voor eenige jaren tot een
Exercitieveld voor het garnizoen van Leeuwarden
was gebruikt geworden. Ten gevolge daarvan
werd er, onder behoor van Huizum, eene buurt
gebouwd, welke sedert de Schrans werd
genoemd ..."
(Wopke Eekhof, geschiedkundige beschrijving
van Leeuwarden, 1846)
De geboortedag van de Schrans bleek
exact te zijn bepaald door het besluit van het
Hof van Friesland op 24 juli 1650.
Het exercitieveld, bekend als Patroonskamp
en gelegen aan de sloot langs de Breededijk,
werd te koop aangeboden in 25 percelen.
De kerkvoogdij stelde strenge voorwaarden aan
de verkoop. Zo moesten de kopers zelf de sloot
± 1900
± 1900
± 1900